Jak poznać, że niemowlę jest gotowe na karmienie łyżeczką?

Kiedy można zacząć karmić dziecko łyżeczką?

Wprowadzanie produktów uzupełniających należy rozpocząć, kiedy niemowlę wykazuje umiejętności rozwojowe potrzebne do ich spożywania. Gotowość do wprowadzenia karmienia łyżeczką pojawia się stopniowo i nie należy oczekiwać od dziecka, że od razu będzie umiało zjeść w ten sposób pełna porcję posiłku. Niemowlę wykazuje gotowość, gdy sprawnie opanuje umiejętności m.in.:

• rozpoznawania sytuacji karmienia i dostosowania do niej swojego zachowania (zmniejsza się znaczenie reakcji odruchowych),
• przesuwania językiem pokarmu z przedniej części jamy ustnej do gardła,
• rozróżniania wargami i językiem oraz akceptowania w jamie ustnej przedmiotów o innej strukturze niż pierś mamy i smoczek.

Może się zdarzyć, że początkowo po wprowadzeniu pokarmu do jamy ustnej pojawią się reakcje wypychania pokarmu językiem na zewnątrz. Takie zachowanie nie świadczy o tym, że dziecko nie lubi danego pokarmu, tylko o tym, że jest to dla niego nowy smak i potrzebny jest czas na przystosowanie się do tego rodzaju nowych doświadczeń związanych z karmieniem. Dzieci z problemami neurorozwojowymi mogą w tym okresie potrzebować wsparcia terapeutycznego.

Jak prawidłowo karmić łyżeczką?

Podczas nauki karmienia łyżeczką warto pamiętać, że:

• dziecko samo powinno otworzyć jamę ustną w oczekiwaniu na przyjęcie łyżeczki, dlatego osoba karmiąca maluszka nie powinna odwracać jego uwagi przez zabawę, zagadywanie i wkładanie łyżeczki z pokarmem na siłę do jamy ustnej,
• dziecko musi akceptować obecność pokarmu w jamie ustnej, zatem warto dać mu czas na przyzwyczajenie się do jego smaku, zapachu i konsystencji,
• łyżeczka powinna być płasko ułożona na środkowej części języka, natomiast zabranie z niej pokarmu powinno być inicjatywą samego dziecka, a nie osoby karmiącej,
• osoba karmiąca nie może wycierać zawartości łyżeczki o górną wargę dziecka ani wlewać pokarmu do jamy ustnej dziecka przy cofniętym języku.

Jak powinno wyglądać pierwsze karmienie łyżeczką?

Pierwsze próby karmienia łyżeczką bywają trudne – niemowlę na początku zwykle nie potrafi pobrać pokarmu z łyżeczki i będzie odruchowo wypychać ją językiem. Warto jednak uzbroić się w cierpliwość. Rozpoczynając naukę, należy przede wszystkim zapewnić niemowlęciu komfort. Można posadzić malucha na krzesełku do karmienia lub na kolanach rodzica, co pomoże oswoić mu się z nową sytuacją. Podczas karmienia niezbędny będzie śliniaczek, wygodna pozycja oraz pozytywne podejście, które sprawi, że jedzenie będzie dla dziecka miłym doświadczeniem. Oprócz tego należy pamiętać także o:

• Wyborze odpowiedniej pory na jedzenie – najlepsza jest taka, gdy dziecko nie jest zbyt zmęczone lub najedzone mlekiem mamy.
• Odpowiednich warunkach podczas spożywania posiłku – dobrze wybrać takie otoczenie, które pozwoli maluchowi skupić się na jedzeniu. W pobliżu nie powinno być żadnych niepotrzebnych rozpraszających przedmiotów, zabawek czy włączonego telewizora.
• Właściwych porcjach pokarmu nakładanych na łyżeczkę – powinny być niewielkie.
• Motywowaniu dziecka do otwierania ust – w tym celu mama lub tata mogą otwierać swoje usta lub przysuwać łyżeczkę w kierunku ust malucha. Istnieje wtedy większa szansa, że dziecko samo otworzy buzię.
• Wkładaniu łyżeczki do ust malucha poziomo, w taki sposób, aby mógł on zgarnąć jej zawartość. Nie należy się przejmować, gdy niemowlę zaciska usta na łyżeczce – to naturalny odruch, który występuje na początku nauki. Warto pamiętać, aby nie przekręcać łyżeczki, gdy jest w ustach malucha oraz nie wyjmować jej do góry,
• Spokoju – na początku maluch nie ma jeszcze wprawy w pobieraniu pokarmu, dlatego nie należy się spieszyć. Cierpliwość w oczekiwaniu aż maluch przeżuje i połknie kęs już wkrótce się opłaci. Z czasem niemowlę opanuje umiejętność połykania.
• Podawaniu kolejnej porcji, gdy dziecko nie będzie miało pokarmu w ustach. Nauka jedzenia to dla dziecka nowość – warto poczekać, aż niemowlę nauczy się nowego smaku, konsystencji i sposobu podania. Na początku wystarczy kilka łyżeczek posiłku. Z biegiem czasu będzie można zwiększyć porcje.

Jak wybrać łyżeczkę do karmienia?

Obok właściwego doboru pokarmów dostosowanych składem i konsystencją do umiejętności rozwojowych dziecka, równie ważny jest sposób ich podawania. Pierwsza łyżeczka do karmienia niemowlęcia powinna być przede wszystkim prosta, mieć bezpieczne zaokrąglone krawędzie i nie mieć profilowanej rączki. Ważne, aby po włożeniu pokarmu do ust malucha można było w łatwy sposób wyprowadzić ją z powrotem, bez odginania jej lub podnoszenia do góry. Najlepsza łyżeczka to również taka, która nie jest zbyt duża i głęboka, dzięki czemu maluch łatwiej pobierze z niej pokarm. Na początku sprawdzi się łyżeczka twarda, metalowa lub kauczukowa o dłuższym trzonku i małej główce. Zbyt miękka i delikatna łyżeczka może niewystarczająco wykształcać odpowiedni odruch u dziecka podczas karmienia.

Jak długo niemowlę uczy się jeść łyżeczką?

Nauka jedzenia łyżeczką rozpoczyna się zazwyczaj w okolicach 6. miesiąca życia. Warto pamiętać, że pierwsze samodzielne próby korzystania z łyżeczki nie będą należeć do najłatwiejszych i najczystszych – bałagan będzie nieodłącznym elementem nauki jedzenia sztućcami. Nabywanie tej umiejętności to nie tylko opanowanie techniki nabierania jedzenia, ale także nauka trafiania łyżeczką do buzi, co zazwyczaj nie udaje się za pierwszym razem. Z czasem jednak maluch nabierze wprawy i po około 1-3 tygodniach będzie w stanie z sukcesem trafić łyżeczką z jedzeniem do ust.

Najczęściej zadawane pytania:

Ile pokarmu powinno być na łyżeczce?

Na początku karmienia łyżeczką wszystko jest dla dziecka zupełnie nowe. Maluch dopiero uczy się nowych smaków, konsystencji i sposobu podania. Podczas pierwszych prób niemowlę nie musi się najeść posiłkiem, ponieważ podstawą jego diety wciąż jest mleko mamy lub mleko modyfikowane (jeśli niemowlę nie jest karmione piersią). Wystarczy, że zje kilka (2-6) łyżeczek z niewielką ilością pokarmu. Z czasem będzie gotowe na większe porcje.

Czy można karmić niemowlę metalową łyżeczką?

Tak. Metalowa łyżeczka to odpowiedni wybór dla niemowlęcia. Jest ona twarda i spełnia dużo lepiej swoją rolę niż ta miękka. Dzięki twardej łyżeczce podczas prawidłowej techniki karmienia powstaje nacisk na język dziecka, który dostaje informację mechaniczną, co robić. W rezultacie u malucha wykształca się odpowiedni odruch pobierania pokarmu.

Co zrobić, gdy niemowlę nie chce jeść z łyżeczki?

Gdy maluch odmawia jedzenia łyżeczką, można zaproponować mu inną łyżeczkę, np. tę, której używa rodzic lub kupić nową. Warto też zwrócić uwagę na atmosferę podczas karmienia, stres lub obecność rozpraszaczy (włączony telewizor, zabawki). W trakcie posiłku mogą one być przyczyną niechęci malucha do nauki jedzenia.