W pierwszym półroczu życia dziecka mleko mamy zaspokaja zarówno głód, jak i pragnienie maluszka. Jeśli niemowlę jest karmione wyłącznie piersią lub mlekiem modyfikowanym, w tym okresie nie ma potrzeby dodatkowo go nawadniać . Płyny należy włączyć do diety dziecka na etapie rozszerzania diety, a najlepszym sposobem na gaszenie pragnienia niemowląt i małych dzieci jest podawanie wody.
Co znajdziesz w tym artykule:
Co dać do picia miesięcznemu niemowlęciu?
W początkowym okresie życia wszystkie potrzeby niemowlęcia – zarówno głód, jak i pragnienie – zaspokaja mleko – mamy lub modyfikowane, jeśli karmienie piersią z uzasadnionych powodów nie jest możliwe. Co ciekawe, kobiecy pokarm ugasi pragnienie dziecka nawet w upalne dni[1].
Płyny, najlepiej czystą wodę, należy wprowadzić do diety niemowlęcia w momencie jej rozszerzania, które zgodnie z zaleceniami ekspertów należy rozpocząć nie wcześniej niż od 17. tygodnia życia (początek 5. miesiąca życia) i nie później niż w 26. tygodniu (początek 7. miesiąca życia) dziecka[2].
Niemowlętom i małym dzieciom do 3. roku życia najlepiej podawać wodę źródlaną, mineralną niskozmineralizowaną (<500 mg/litr rozpuszczonych składników), ubogosodową (<20 mg jonów sodu/litr) lub ubogosiarczanową (<20 mg / 1litr)[3]. Wybierając wodę dla maluszka, warto uważnie przeczytać etykietę, na której powinna być informacja, że produkt jest polecany dla najmłodszych.
Pamiętaj!
Naturalne wody mineralne – chociaż są przeznaczone do picia – nie są odpowiednie do gotowania. Nie wykorzystuj ich, przygotowując posiłek dla Twojego dziecka[4].
Ile płynów potrzebują niemowlęta i małe dzieci?
Zapotrzebowanie na płyny u niemowląt i małych dzieci jest duże – w przeliczeniu na kilogram masy ciała nawet 4 razy wyższe niż u osób dorosłych. Niemowlę, które skończyło pierwsze półrocze życia, potrzebuje około 800-1000 ml płynów na dobę (obejmuje to wodę ze wszystkich źródeł, w tym z żywności). Dziecko między 1. a 3. rokiem życia powinno otrzymywać około 1300 ml płynów na dobę.
Pamiętaj, że odpowiednie nawodnienie jest bardzo ważne. Niedostateczne spożycie wody przez maluszka może doprowadzić do odwodnienia, które objawia się:
- zmęczeniem, rozdrażnieniem i sennością,
- zmniejszoną ilością oddawanego moczu,
- suchością i wiotkością skóry dziecka.
Co może pić niemowlę zamiast wody?
Woda jest najlepszym płynem zarówno dla niemowlęcia, małego dziecka, jak i osoby dorosłej. Jest naturalna, nie zawiera cukrów, zbędnych dodatków oraz kalorii. Przyzwyczajając maluszka do picia wody już od pierwszych chwil rozszerzania diety, kształtujesz u niego prawidłowe nawyki żywieniowe, które mają szansę być powielane przez niego w dorosłym życiu. Tak jak dbasz o wybór odpowiedniej jakości produktów, jakie wprowadzasz do diety niemowlęcia, tak samo starannie wybieraj płyny, które mu podajesz. Pamiętaj, że Ty również możesz i powinnaś dawać dziecku dobry przykład, wybierając wodę – dla swojego dziecka jesteś wzorem do naśladowania.
Zastępowanie wody sokami owocowymi nie jest dobrym pomysłem. Są słodsze ze względu na naturalnie występujące w nich cukry z owoców, co może wpływać na apetyt dziecka, które przez to może wypić mniej mleka mamy lub modyfikowanego, które w początkowym okresie życia wciąż powinno stanowić podstawę diety. Eksperci nie zalecają podawania soków owocowych dzieciom do ukończenia 1 r. ż., natomiast po pierwszych urodzinach Twojego malucha możesz podawać mu sok okazjonalnie i w niewielkich ilościach. Zgodnie z informacjami ze schematu żywienia niemowląt dziecko, które skończyło 1. rok życia, może wypić maksymalnie 150 ml pasteryzowanego soku owocowego dziennie, liczonego razem z porcją owoców. Ograniczenie ilości soków w diecie najmłodszych jest związane z tym, że zawierają one naturalnie występujące cukry proste, których zbyt duże spożycie może prowadzić do rozwoju nadmiernej masy ciała oraz sprzyjać powstawaniu próchnicy[5].
Urozmaiceniem mogą być również herbatyz kopru, podawane dziecku bez dodatku cukru. Wybierając herbatkę dla niemowlęcia, pamiętaj, aby sprawdzić jej skład – powinna być wolna od aromatów czy barwników. Eksperci wskazują, że niemowlęta i małe dzieci nie powinny spożywać kopru włoskiego, w tym herbatek go zawierających, ponieważ nie ma odpowiednich danych dotyczących jego spożywania przez najmłodszych[6].
Czego nie może pić niemowlę?
Zarówno niemowlę, jak i małe dziecko nie powinno otrzymywać napojów słodzonych, w tym mleka z dodatkiem aromatów, a także napojów zawierających substancje słodzące np. glikozydy stewiolowe (ze stewii), aspartam, acesulfam K czy sacharyna. Nieodpowiednie są również napoje na bazie wody z dodatkiem cukru i/lub substancji słodzących, napoje gazowane i przeznaczone dla dorosłych, np. energetyzujące, zawierające kofeinę[7].
Jak podawać dziecku płyny?
Napoje podawaj dziecku tylko wtedy, kiedy stabilnie siedzi. Jeśli niemowlę skończyło 6 miesięcy, zacznij uczyć je picia z otwartego kubeczka. Podczas wyjazdów czy na spacerze dobrze sprawdzi się natomiast kubek niekapek. Pamiętaj, że kiedy dziecko doskonali umiejętność pobierania płynów, ćwiczy również sprawność m.in. warg i języka, która w kolejnych miesiącach będzie ważna dla nauki mowy.
Sekcja pytań i odpowiedzi:
Jaką wodę podać niemowlakowi?
Najlepsza dla niemowlęcia jest naturalna woda źródlana, mineralna woda niskozmineralizowana, ubogosodowa lub ubogosiarczanowa.
Czy można podawać niemowlakowi soki i słodkie napoje?
Nie. Odpowiednim napojem dla niemowlęcia jest woda. Soki owocowe mogą okazjonalnie pojawić się w diecie dopiero, kiedy dziecko skończy rok, natomiast napoje słodzone nie są wskazane w diecie niemowląt.
.
[1] Szajewska H. „7. Wprowadzanie pokarmów uzupełniających” [w:] Żywienie i leczenie żywieniowe dzieci i młodzieży. Szajewska, Hanna, et al. Medycyna Praktyczna, 2017: 46-50.
[2] Szajewska H. i wsp., Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci , Standardy Medyczne /Pediatria 2021, T. 18.
[3] Szajewska H. „7. Wprowadzanie pokarmów uzupełniających” [w:] Żywienie i leczenie żywieniowe dzieci i młodzieży. Szajewska, Hanna, et al. Medycyna Praktyczna, 2017: 46-50.
[4] Szajewska, Hanna, et al. „Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia Polskiego towarzystwa gastroenterologii, hepatologii i żywienia dzieci”, Standardy Medyczne/Pediatria, 2021, T. 18.
[5] Heyman, Melvin B et al. “FruitJuice in Infants, Children, and Adolescents: CurrentRecommendations.” Pediatrics vol. 139, 6, 2017: e20170967. doi:10.1542/peds.2017-0967.
[6] Szajewska, Hanna, et al. „Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia Polskiego towarzystwa gastroenterologii, hepatologii i żywienia dzieci”, Standardy Medyczne/Pediatria, 2021, T. 18.
[7] Szajewska, Hanna, et al. „Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia Polskiego towarzystwa gastroenterologii, hepatologii i żywienia dzieci”, Standardy Medyczne/Pediatria, 2021, T. 18.