Jakich składników odżywczych potrzebuje dziecko w wieku 13 – 24 miesiące?

Dzieci powyżej 12. miesiąca życia powinny otrzymywać 4-5 wartościowych posiłków w ciągu dnia – 3 główne (śniadanie, obiad, kolacja) i 1-2 mniejsze przekąski (drugie śniadanie i/lub podwieczorek). Komponując codzienny jadłospis maluszka, należy zwrócić szczególną uwagę na wartość energetyczną i odżywczą podawanych mu posiłków, ponieważ samo mleko mamy już od dawna nie jest w stanie pokryć pełnego zapotrzebowania na energię, makroskładniki (białko, węglowodany, tłuszcze),a także na witaminy i składniki mineralne.

Żywienie dziecka – bilansowanie codziennej diety

Do układania codziennego jadłospisu dziecka w wieku 1-3 roku życia przydatny może być Modelowy Talerz Żywieniowy, obrazujący orientacyjną liczbę porcji różnych produktów spożywczych, które są zalecane w ciągu dnia.

• Produkty zbożowe – zalecane jest 5 porcji dziennie. Możesz podawać dziecku kaszki, posiłki z kaszami, makaronem, ryżem oraz płatki zbożowe i pieczywo.
• Warzywa – zaleca się 5 porcji każdego dnia. Dziecku warto podawać różnokolorowe warzywa, np. marchewkę, dynię, kabaczek, pomidory, cukinię, brokuły, szpinak, ziemniaki, kalafior.
• Owoce – w codziennym menu dziecka powinny znaleźć się 4 porcje owoców. Mogą to być jabłka, gruszki, banany, śliwki suszone, morele, brzoskwinie, owoce jagodowe, winogrona, a nawet mango, kiwi i pomarańcze.
• Mleko i przetwory mleczne – małym dzieciom zaleca się podawać 2 porcje mleka oraz porcję innych produktów mlecznych każdego dnia. Ważnym elementem diety dzieci do 3. roku życia jest nadal mleko, a dziecko po 1. roku życia nadal może być karmione piersią. Jeśli karmienie piersią nie jest możliwe, warto podawać dziecku odżywczą formułę na bazie mleka, która dzięki zawartości m.in. wapnia, żelaza i witaminy D uzupełnia dietę w te deficytowe często składniki.
• Mięso, drób, ryby, jaja – 1 lub 2 porcje dziennie. Należy wybierać składniki wiadomego pochodzenia. Posiłek mięsny 2 razy w tygodniu warto zastępować posiłkiem z rybą.
• Tłuszcze – 1 lub 2 porcje dziennie. Najlepsze dla dziecka są wysokiej jakości tłuszcze roślinne. Polecane są szczególnie oliwa z oliwek czy olej rzepakowy.

Wymienione produkty są źródłem węglowodanów, białka, tłuszczów oraz witamin i składników mineralnych – niezbędnych do prawidłowego wzrostu. Jednak nie tylko obecność makroskładników i mikroskładników jest ważna w codziennej diecie dziecka. Istotne jest to, aby stanowiły one odpowiednią część energii dostarczanej w posiłkach każdego dnia.

• Woda – ilość podawanych płynów powinna wynosić około 1300 ml na dobę. Małym dzieciom zaleca się podawać wodę źródlaną lub mineralną o niskiej zawartości składników mineralnych, sodu i siarczanów.

Bezpieczeństwo posiłków dla dzieci

Oprócz bilansowania codziennej diety dziecka ważne jest także zapewnienie wysokiej jakości składników oraz bezpieczeństwa posiłków. Dbałość o jakość żywności dla najmłodszych jest niezbędna, gdyż organizm dziecka na każdy kilogram masy ciała wchłania zanieczyszczenia w większych ilościach niż organizm osoby dorosłej. Dzieci są zatem bardziej narażone na pestycydy czy metale kumulowane w żywności. Dlatego żywność przeznaczona dla najmłodszych powinna być kontrolowana i bezpieczna.

BoboVita od lat oferuje produkty bezpieczne dla niemowląt i małych dzieci. Dowiedz się więcej o naszej jakości  odwiedzając naszą sekcję Jakość BoboVita.

Jakie jest zapotrzebowanie rocznego dziecka na witaminę D3?

Witamina D to bardzo ważny składnik diety, który reguluje m.in. gospodarkę wapnia i fosforu w organizmie oraz bierze udział w metabolizmie tkanki kostnej. Jej odpowiednia podaż stanowi także profilaktykę w zapobieganiu chorobom cywilizacyjnym, tj. nowotworom, chorobom sercowo-naczyniowym czy cukrzycy [1].

Podstawę żywienia niemowlęcia w 1. roku życia stanowi mleko, jednak eksperci zalecają suplementację witaminy D w tym okresie rozwojowym, gdyż jej odpowiednia dawka jest niezbędna z uwagi na szereg korzyści, jakie za sobą niesie [2].

• Bez względu na to, czy dziecko karmione jest piersią, czy mlekiem modyfikowanym, zaleca się suplementację witaminy D w ilości 400 IU/dobę przez pierwsze pół roku życia.
• Z uwagi na rosnące potrzeby żywieniowe niemowlęcia po 6. miesiącu życia rekomenduje się codzienną suplementację 400-600 IU witaminy D aż do ukończenia 12. miesiąca życia.
• Dzieci w wieku 1-10 lat nie muszą suplementować witaminy D, jeśli jest ona dostarczana wraz z kąpielami słonecznymi. Warunkiem, jaki trzeba spełniać, jest przebywanie na słońcu z odkrytymi przedramionami i podudziami przez co najmniej 15 minut w godzinach od 10.00 do 15.00, bez kremów z filtrem, w okresie od maja do września. Jeżeli warunki te nie są spełnione, należy suplementować witaminę D w dawce 600–1000 IU/dobę, w zależności od masy ciała i podaży witaminy D w diecie, przez cały rok [3]. Warto pamiętać, że dawkę preparatu podawanego dziecku zawsze należy konsultować z lekarzem pediatrą.

Ile żelaza potrzebuje roczne a ile dwuletnie dziecko?

Zbilansowana i pełnowartościowa dieta powinna dostarczyć odpowiednią ilość żelaza. Pierwiastek ten wpływa m.in. na rozwój funkcji poznawczych, bierze udział w tworzeniu krwinek czerwonych, wchodzi w skład wielu enzymów, a także uczestniczy w zwalczaniu wirusów czy bakterii. Dziecko po ukończeniu 1. roku życia potrzebuje aż 4 razy więcej żelaza niż dorosły (w przeliczeniu na kilogram masy ciała). Jego zapotrzebowanie w tym okresie to 7 mg tego pierwiastka każdego dnia [4].

Wapń – dzienne zapotrzebowanie dziecka w okresie 13-24 miesiąca życia

Wapń w diecie dziecka jest niezwykle ważny, zwłaszcza wtedy, gdy maluch jest w fazie intensywnego wzrostu i rozwoju. Najbogatszym źródłem dobrze przyswajalnego wapnia jest mleko i przetwory mleczne (jogurty, kefiry, maślanka, serki twarogowe, sery żółte). Dzieciom w wieku 1-3 lat zaleca się podawać 2 porcje mleka (w tym mleka modyfikowanego typu junior) i 1 porcję produktów mlecznych. Rekomendowane dzienne zapotrzebowanie na wapń dla dziecka w tym okresie wynosi 700 mg [5].

Witamina A a układ odpornościowy roczniaka

Witamina A odgrywa ważną rolę w kształtowaniu się odporności – jedną z jej funkcji jest wspomaganie powstawania komórek układu odpornościowego. Niedobory tej witaminy mogą powodować obniżenie odporności, dlatego niezwykle istotne jest zapewnienie jej odpowiedniej ilości w codziennej diecie dziecka. Dobrym źródłem witaminy A są m.in. ryby, jaja oraz nabiał. Równie ważne jest dostarczanie prowitaminy A zawartej w żółtych i pomarańczowych warzywach i owocach.

Sekcja pytań i odpowiedzi:

Co lubią jeść roczne i dwuletnie dzieci?

Małe dzieci zazwyczaj najchętniej interesują się tym, co jedzą jego rodzice lub co jest kolorowe. Należy jednak pamiętać, że dieta dziecka w tym wieku wciąż powinna uwzględniać jego wyjątkowe potrzeby i nieść korzyści w kształtowaniu się prawidłowych nawyków żywieniowych. Zainteresowaniu posiłkami malucha sprzyja podawanie ich w nietuzinkowy i ciekawy sposób. Używaj wyobraźni – komponuj kolorowe dania przy użyciu zabawnych sztućców i naczyń. Układaj na talerzyku uśmiechnięte minki, zwierzątka – takie metody sprawią, że dziecko z pewnością polubi różnorodne dania.

Dlaczego witamina C jest ważnym elementem w diecie małego dziecka?

Witamina C pełni wiele funkcji w organizmie człowieka. Ma ona szczególne znaczenie w okresie 1000 pierwszych dni życia, gdy wiele narządów i układów wciąż się rozwija. Bierze udział w gojeniu się tkanek, wzmacnia dziąsła i jest silnym przeciwutleniaczem. Ponadto uczestniczy we wchłanianiu wapnia i żelaza oraz jest bardzo istotna dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego. Warto pamiętać, że dziecko po 1. roku życia ma na tę witaminę aż 3 razy większe zapotrzebowanie niż dorosły.

Dlaczego Junior ma większe zapotrzebowanie na jod niż człowiek dorosły?

Ze względu na intensywny rozwój organizmu małe dziecko ma aż 4 razy większe zapotrzebowanie na jod niż osoba dorosła (w przeliczeniu na kilogram masy ciała). Większość społeczeństwa dostarcza sobie w diecie jod poprzez spożywanie soli, która w Polsce jest wzbogacana tym pierwiastkiem. Aktualne rekomendacje nie zalecają jednak dosalania potraw dzieciom, dlatego pokrycie zapotrzebowania na jod często jest niemożliwe i wymagana jest suplementacja. Nie należy jednak rozpoczynać suplementacji jodu na własną rękę – decyzję o tym zawsze powinien podejmować lekarz pediatra.

Ważne informacje: Zaleca się kontynuację karmienia piersią podczas wprowadzania pokarmów uzupełniających. Karmieni piersią powinno trwać tak długo, jak jest to pożądane przez matkę i dziecko. Karmienie piersią jest najlepsze dla dziecka.

[1] Płudowski P., i wsp. Witamina D Rekomendacje dawkowania w populacji osób zdrowych oraz w grupach ryzyka deficytów–wytyczne dla Europy Środkowej 2013 r, STANDARDY MEDYCZNE/PEDIATRIA 2013 T. 10 573-578.

[2] Szajewska H i wsp. Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. Standardy Medyczne Pediatria 2021.

[3] Weker H i wsp., Poradnik żywienia dziecka w wieku od 1-3 roku życia, Zakład Żywienia, Instytut Matki i Dziecka, 2020.

[4] M. Jarosz i wsp.; Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie; Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, 2020.

[5] M. Jarosz i wsp.; Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie; Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, 2020.

6 Weker H i wsp., Poradnik żywienia dziecka w wieku od 1-3 roku życia, Zakład Żywienia, Instytut Matki i Dziecka, 2020.