W czasie ciąży Twoje ciało przechodzi szereg przemian. Organizm magazynuje niektóre substancje, zmienia kształt pewnych organów (np. macicy), uruchamia nieużywane dotąd mechanizmy. Konsekwencją tego jest między innymi wzrost masy ciała. To ten wyjątkowy czas, kiedy dodatkowe kilogramy mogą być prawdziwym powodem do dumy!
Co znajdziesz w tym artykule:
Ile kobieta powinna przytyć w ciąży?
Ponieważ każda kobieta i każda ciąża są niepowtarzalne, nie istnieje również jeden właściwy wzorzec zmian masy ciała. Zarówno zbyt duży, jak i zbyt mały przyrost masy ciała podczas ciąży może mieć niekorzystne skutki. Zapytaj swojego lekarza, ile orientacyjnie powinnaś przybrać na wadze podczas ciąży. Duże wahania wagi nie są wskazane. Jeśli mama miała prawidłową masę ciała przed ciążą, to optymalny przyrost w czasie ciąży powinien wynosić od 10 do 14 kg. Właściwa waga mamy to również właściwa masa urodzeniowa ciała u noworodka wynoszącą około 3,1-3,6 kg.
Przyrost masy ciała w ciąży
Dlaczego BMI sprzed ciąży ma znaczenie?
Najczęściej do oceny masy ciała wykorzystuje się wskaźnik wagowo-wzrostowy Body Mass Index (BMI), który odzwierciedla przede wszystkim sposób odżywienia. Przy wyznaczeniu tej wielkości będzie miał znaczenie Twój wzrost i waga sprzed ciąży. Na podstawie BMI sprzed ciąży można oszacować, ile powinnaś przytyć w czasie ciąży. Wzrost masy ciała będzie zależał od Twojej przemiany materii, trybu życia oraz stosowanej diety.
W równowadze
Bardzo ważne, aby przyrost masy ciała był stopniowy i zrównoważony. Ma to ogromne znaczenie, ponieważ zapewnia stały dopływ składników odżywczych oraz energii dla dziecka. Równomierny przyrost masy ciała jest korzystny również dla Ciebie, ponieważ ułatwia organizmowi przyzwyczajenie się do zwiększonego obciążenia oraz zrzucenie nadprogramowych kilogramów po porodzie. Zwiększa też szansę na uniknięcie rozstępów.
Kiedy najwięcej się tyje w ciąży?
Pamiętaj, że w przypadku ciąży równomierny przyrost nie oznacza, że powinnaś każdego miesiąca przytyć tyle samo. W pierwszym trymestrze ciąży, kiedy płód jest jeszcze mały, Twój przyrost wagi może być niewielki – od 0,5 kg do 2 kg.
Z powodu nudności wielu kobietom zdarza się tracić na wadze w tym okresie. O ile nie są to drastyczne spadki, nie ma się czym martwić. Organizm zrekompensuje sobie te straty w kolejnych okresach ciąży.
Z powodu nudności wielu kobietom zdarza się tracić na wadze w tym okresie. O ile nie są to drastyczne spadki, nie ma się czym martwić. Spadek masy ciała nie powinien być większy niż 2 kg. Organizm zrekompensuje sobie te straty w kolejnych okresach ciąży.
W drugim trymestrze masa ciała zmienia się głównie z powodu zmian zachodzących w kobiecym ciele – zwiększenie objętości krwi w organizmie, przyrost tkanki tłuszczowej, powiększające się piersi i macica. W ostatnim trymestrze ciąży rośnie głównie dzidziuś, którzy może w tym czasie nawet dwukrotnie zwiększyć swoją masę ciała.
Mówiąc o przyroście masy ciała podczas ciąży, należy pamiętać, że dodatkowe kilogramy są sumą, na którą składają się:
- dziecko – 3,5 kg,
- łożysko – 0,7 kg,
- płyn owodniowy – 0,9 kg,
- powiększenie macicy – 1 kg,
- gruczoły piersiowe – 0,5 kg,
- objętość krwi – 2 kg,
- płyny komórkowe – 2 kg,
- tkanka tłuszczowa – ok. 3 kg.
Obserwuj swoje ciało
Podczas ciąży wskazane jest kontrolowanie masy ciała poprzez cotygodniowe ważenie się i zapisywanie wyników. Najlepiej robić to zawsze tego samego dnia, na czczo i tuż po wstaniu z łóżka. Zbieraj notatki i na bieżąco konsultuj wyniki ze swoim lekarzem prowadzącym ciążę. Jeśli w pewnym momencie waga drastycznie się zmieni, poinformuj o tym lekarza.
Waga w górę, waga w dół
Jeśli lekarz uzna, że zbyt szybko przybierasz na wadze, wspólnie ustalicie sposób postępowania. Przeanalizuj liczbę przyjmowanych posiłków i jakość pożywienia. Możesz ograniczyć ilość spożywanych cukrów prostych (słodycze, słodzone soki owocowe), a także zacząć regularnie jeść niewielkie posiłki. Staraj się również wybierać produkty o wysokiej wartości odżywczej. W zależności od etapu ciąży i Twojej kondycji lekarz może zalecić też odpowiednią do Twojego stanu lekką aktywność fizyczną.
Jeśli zbyt wolno przybierasz na wadze, lekarz powinien wykluczyć ewentualne zaburzenia przemiany materii. Prawdopodobnie warto zacząć od stosowania praktyk, które zminimalizują cały szereg problemów związanych z porannymi nudnościami. Powinnaś starać się nie omijać posiłków w ciągu dnia oraz eliminować duże objętościowo potrawy, które niosą za sobą niską wartość odżywczą. Możesz również zwiększyć ilość tłuszczów w diecie. Możliwe, że lekarz zarekomenduje również zwolnienie trybu życia, jeśli pracujesz zbyt ciężko lub Twoje zajęcie jest szczególnie stresujące. Jeśli w dalszym ciągu Twoje tempo przybierania na wadze będzie zbyt małe w stosunku do potrzeb, prawdopodobnie otrzymasz skierowanie na dalsze badania.
Sekcja pytań i odpowiedzi:
Czy wskaźnik BMI przekłada się na tycie w ciąży?
BMI sprzed ciąży warunkuje to, ile należy przytyć w czasie ciąży. W zależności od tego, czy kobieta miała prawidłową masę ciała przed ciążą, czy też nie, ilość kilogramów, która może zwiększyć się w trakcie ciąży, będzie inna. Jeśli kobieta miała nadwagę przed ciążą, oznacza to, że jej organizm ma już wymagane zapasy tkanki tłuszczowej na czas karmienia. Inaczej jest w przypadku niedowagi. Przyszła mama powinna wtedy przytyć więcej, aby zgromadzić zapas energetyczny niezbędny do utrzymania ciąży i karmienia piersią.
Ile kg traci się zaraz po porodzie?
Po porodzie kobieta traci średnio 5-6 kg. Na tę wagę składa się krew, woda, płyn owodniowy oraz noworodek, który waży około 3,5 kg. Ważne jest, aby świeżo upieczona mama nie oczekiwała, że zaraz po porodzie wróci do sylwetki sprzed ciąży.
Co jeść, żeby nie przytyć w ciąży?
Kobieta w ciąży nie powinna się odchudzać. Stosowanie diet niskokalorycznych w tym okresie może zwiększać ryzyko niedożywienia płodu oraz powstawania u niego wad rozwojowych, np. układu nerwowego. Ponadto zbyt niski przyrost masy ciała w ciąży stanowi zagrożenie przedwczesnego porodu oraz niską masę urodzeniową noworodka, poniżej 2,5 kg. U dzieci z niską masą urodzeniową mogą wystąpić zaburzenia oddychania, niedokrwistość oraz większe ryzyko zachorowania w przyszłości na takie choroby jak cukrzyca czy nadciśnienie.