Weganizm to dieta, która zakłada wyeliminowanie mięsa, ryb oraz wszelkich produktów pochodzenia zwierzęcego, czyli również nabiału, jaj i miodu. Oznacza to, że dużo trudniej skomponować pełnowartościową i odpowiednio zbilansowaną dietę pokrywającą zapotrzebowanie na wszystkie składniki odżywcze niezbędne podczas ciąży dla zachowania Twojej dobrej kondycji oraz prawidłowego rozwoju płodu.
U kobiet na diecie wegańskiej istnieje większe ryzyko spożycia niewystarczającej ilości białka, żelaza, wapnia, kwasów omega 3 oraz cynku, na które rośnie zapotrzebowanie w okresie ciąży.
Nie mniej jednak dobrze zaplanowana dieta wegańska oraz inne rodzaje diet wegetariańskich są odpowiednie dla osób na wszystkich etapach życia, włącznie z okresem ciąży i laktacji.1
Jedną z najwiekszych trudności w diecie weganek spodziewających się dziecka jest zaspokojenie zapotrzebowania na odpowiednią ilość białka, które dostarcza podstawowego materiału budulcowego dla rozwoju płodu. Dlatego wyzwaniem dla nich jest dostarczenie niezbędnej ilości tego składnika ze źródeł roślinnych. Ponieważ białko roślinne ma niższą wartość odżywczą od tego pochodzenia zwierzęcego, weganki powinny go przyjmować w większej ilości. Jego głównym źródłem są rośliny strączkowe (soczewicza, fasola, ciecierzyca, groch), zielone warzywa, nasiona oraz orzechy.
Odpowiednio zaplanowana dieta wegańska wymaga zaspokojenia wzmożonego zapotrzebowania na wapń, magnez, cynk i witaminę B6. Zawierają je ciemnozielone warzywa, ziarna sezamu, migdały, pomarańcze, kasze i niektóre przetwory sojowe. Zwykle lekarze zalecają wegankom przyjmowanie suplementów diety, które wspierają dostarczanie odpowiednich ilości wymienionych substancji.
Mamom na diecie wegańskiej zaleca się łączenie produktów bogatych w żelazo z warzywami i owocami będącymi źródłem witaminy C, która pomaga przyswajać ten składnik. W diecie roślinnej występuje też więcej kwasu fitynowego niż w diecie osób na diecie tradycyjnej. Kwas fitynowy może utrudniać przyswajanie pierwiastków takich jak magnez, żelazo czy cynk, dlatego też zaleca się moczenie i kiełkowanie nasion i orzechów oraz spożywanie pieczywa na zakwasie, które ma znacznie mniej kwasu fitynowego niż chleb na drożdżach.
Podobnie ma się sytuacja z witaminą B12, która naturalnie występuje wyłącznie w produktach pochodzenia zwierzęcego. Aby zapewnić jej odpowiednią ilość konieczna jest suplementacja diety.
Witamina D jest niezbędna do utrzymania prawidłowej gospodarki wapniowo-fosforanowej w organizmie oraz do zapewnienia prawidłowego funkcjonowania wielu tkanek, narządów, komórek niezwiązanych z gospodarką mineralną. Jest bardzo istotne, aby matka osiągnęła takie stężenie witaminy D, które sprosta potrzebom matki i płodu. Dlatego kobiety ciężarne powinny suplementować dietę witaminą D w ilości 400 jednostek dziennie. Suplementację należy rozpocząć od drugiego trymestru ciąży i robić to jedynie pod kontrolą lekarza.
Dieta weganek jest zdecydowanie bogatsza w kwas foliowy, niż dieta kobiet jedzących mięso. Jednakże mimo diety bogatej w ten składnik kobiety powinny go suplementować przed i w czasie ciąży w rekomendowanych dawkach.
Weganki muszą także zjadać większe objętościowo posiłki niż kobiety jedzące mięso i wegetarianki, aby jak najlepiej pokryć dzienne zapotrzebowanie na składniki odżywcze niezbędne podczas ciąży.
Jednak zazwyczaj produkty roślinne, które jedzą są zwykle dużo mniej kaloryczne, więc nie grozi im nabranie nadmiernych kilogramów. Zaleca się, aby przyszłe mamy weganki udały się po poradę do dietetyka, który pomoże im skomponować odpowiednie menu.
Więcej o diecie wegańskiej w ciąży przeczytasz tutaj
1. Craig W., Mangels A., American Dietetic Association: Position of American Dietetic Association: Vegetarian Diets, J Am Diet Assoc. 2009;109: 1266-1282. (Stanowisko Amerykańskiego Stowarzyszenia Dietetycznego dotycząca diet wegetariańskich i wegańskich)