Pomidor dla niemowlaka – kiedy i w jakiej postaci najlepiej go wprowadzić?

Pomidor dla niemowlaka – od kiedy podawać?

Pomidor jest jednym z produktów, które zwykle wprowadzamy do diety dziecka po kilku miesiącach od rozpoczęcia podawania pokarmów uzupełniających. Maluch powinien najpierw spróbować warzyw zielonych (np. brokułów, cukinii). Następnie lepiej rozszerzyć jadłospis malucha o te, które charakteryzują się łagodniejszym smakiem (częściej akceptowanym przez niemowlęta) i łatwiejszych do trawienia po ugotowaniu, np. dyni, marchewki, pietruszki, ziemniaka.

Eksperci nie określili jednoznacznie wieku, kiedy dziecko może spróbować pomidora pierwszy raz. Rozsądne wydaje się jednak poczekanie z podawaniem go (w odpowiedniej, dostosowanej do możliwości malucha postaci, nie na surowo) przynajmniej do około 7. miesiąca życia (jeśli rozpoczynamy rozszerzanie diety dziecka około 5. miesiąca życia) lub do czasu, gdy dziecko pozna już smak co najmniej kilku innych warzyw.

Jak podać niemowlakowi pomidora pierwszy raz?

Kiedy podajemy niemowlakowi pomidora po raz pierwszy, pamiętajmy o kilku zasadach istotnych przy wprowadzaniu nowych produktów do jadłospisu:

• Zadbaj o odpowiednią konsystencję produktu – na początku sprawdzi się najlepiej pokarm w postaci gładkiego puree, bez grudek (pomidor przed zmiksowaniem powinien zostać pozbawiony skórki i pestek),
• Najlepiej podaj dziecku puree, które składa się tylko z gotowanego pomidora – albo alternatywnie wybierz pokarm zawierający to warzywo w połączeniu ze składnikami, które już wcześniej były w diecie malucha,
• Nie dodawaj soli do pokarmu, unikaj też dodawania przypraw, których niemowlę wcześniej nie próbowało, np. ziół,
• Podaj niewielką ilość nowego produktu – do 2-3 łyżeczek puree,
• Po pierwszym podaniu niemowlakowi produktu z pomidorem, obserwuj jego reakcje, by upewnić się, że dziecko dobrze toleruje pokarm.

Alergia na pomidory u niemowlaka

Pomidor nie należy do grupy produktów, które uznaje się za najbardziej uczulające, czyli tzw. wielkiej ósemki alergenów pokarmowych. Jednocześnie na tle innych warzyw i owoców charakteryzuje się dość wysoką alergennością. Szacuje się, że na pomidory uczulone jest około 5% populacji europejskiej (przy czym istnieją duże rozbieżności między poszczególnymi krajami; w północnej Europie alergia na to warzywo dotyczy około 2% osób, a w południowej części kontynentu znacznie większego odsetka, np. we Włoszech aż 16%).

Ze względu na możliwość wystąpienia reakcji alergicznej warto obserwować dziecko po spożyciu pomidorów przy wprowadzaniu tego produktu do jadłospisu. O uczuleniu niemowlaka mogą świadczyć objawy, takie jak:

• Wymioty,
• Biegunka,
• Wysypka,
• Pokrzywka – swędzące blade bąble otoczone zaczerwienioną skórą (przypominają zmiany na skórze po dotknięciu pokrzywy),
• Nieżyt nosa,
• Trudności w oddychaniu.

Warto wiedzieć, że zgodnie z aktualną wiedzą naukową, zarówno opóźnianie wprowadzania do jadłospisu, jak i wczesne podawanie potencjalnie alergizujących produktów (od 17. tygodnia życia) nie wydają się mieć wpływu na ryzyko wystąpienia alergii u dziecka.

Odpowiednia konsystencja produktów z pomidorem dla niemowlaka[KA1] [TA2]

W pierwszych miesiącach rozszerzania jadłospisu dziecka zaleca się podawanie mu żywności o konsystencji gładkiego puree – jeśli chcemy wprowadzić do jadłospisu niemowlaka pomidory już na tym etapie, powinny mieć postać gęstego sosu bez żadnych kawałków i skórek. Po 1-2 miesiącach pomidory w posiłku dla dziecka mogą mieć już małe grudki.

W kolejnych miesiącach zwiększamy stopniowo wielkość kawałków produktów w potrawach dla dziecka. Nadal jednak lepiej, by pomidory nie miały skórek, które trudno się trawi. Pod koniec pierwszego roku życia niemowlę jest zwykle gotowe, by jeść pokarmy zawierające większe kawałki do samodzielnego gryzienia.

Pomysły na dania w słoiczkach z dodatkiem pomidora dla niemowlaka

Jakie dania z pomidorami w składzie z kategorii produktów dla niemowląt i małych dzieci będą odpowiednie dla niemowlaka? Oto kilka propozycji dla dziecka w poszczególnych miesiącach pierwszego roku życia:

• Po 6. miesiącu życia niemowlakowi możemy podać np. Warzywa z delikatną wołowiną BoboVita lub zupkę Pomidorową z kurczakiem i ryżem BoboVita. Sprawdzi się także Potrawka z indykiem i pomidorami BoboVita.
• Po 8. miesiącu życia odpowiednie będą potrawy, takie jak Bukiet warzyw z kurczakiem BoboVita oraz Warzywa z delikatną rybą.
• Po 9. miesiącu życia warto wprowadzić do diety dziecka kolejne nowe produkty, skład dań może być coraz bardziej urozmaicony. Żywność w słoiczku, której niemowlę w tym wieku może już spróbować to np. Kluseczki z warzywami i wołowiną BoboVita.
• Po 10. miesiącu życia niemowlę może zjadać pomidory w postaci kolejnych nowych zupek i obiadków. Odpowiednie będą np. Gulasz z wołowiną i makaronem BoboVita, a także Zupa krem z dynią kurczakiem i kluseczkami BoboVita oraz Warzywa z soczystą wieprzowiną BoboVita.
• Pomidor dla rocznego dziecka można podać jako składnik różnorodnych dań, które zawierają duże kawałki do gryzienia, np. Makaron z morszczukiem i warzywami BoboVita lub Spaghetti po bolońsku BoboVita.

Wymienione zupki i obiadki stanowią propozycje pełnowartościowych posiłków dostosowanych do wieku dziecka pod względem składu oraz konsystencji. Wybór żywności przeznaczonej specjalnie dla niemowląt daje gwarancję spełniania bardziej rygorystycznych norm jakościowych niż żywność ogólnego spożycia, co jest szczególnie ważne w tym newralgicznym dla rozwoju dziecka okresie.

Surowce, których używa się w produktach dla niemowląt i małych dzieci podlegają ścisłej kontroli, by zapewnić najwyższą jakość żywności. Ponadto zgodnie z przepisami prawnymi produkty z tej kategorii żywności nie zawierają konserwantów, barwników i wzmacniaczy smaku. Zupki i obiadki BoboVita dla niemowląt nie mają w składzie również dodatku soli (zawartość soli w tabeli wartości odżywczej wynika wyłącznie z obecności naturalnie występującego sodu).

Pomidor dla niemowlaka – o czym jeszcze pamiętać?

Warto wziąć pod uwagę jeszcze kilka innych kwestii związanych z uwzględnianiem pomidorów w diecie niemowlaka.

Pamiętaj, że podawanie surowego pomidora niemowlakowi przy braku wystarczającej ostrożności może wiązać się z ryzykiem zadławienia. Warzywo ma niejednorodną konsystencję, która może przynieść trudności maluchowi przy gryzieniu i połykaniu - zawiera jednocześnie śliską skórkę, miękki miąższ, a także drobne pestki i soczysty środek, a więc jego spożywanie wymaga dobrej kontroli pokarmu w jamie ustnej.

Ponadto pomidorki koktajlowe podawane w całości uznaje się za jedne z najbardziej niebezpiecznych produktów pod tym względem. Pamiętaj, by nie podawać maluchowi (przynajmniej do ukończenia 3. roku życia) pomidorków bez ich wcześniejszego rozdrobnienia – najlepiej przekroić je wzdłuż na ćwiartki.

Warto wiedzieć również, że dzięki obróbce termicznej pomidory zyskują w kontekście walorów prozdrowotnych. Dzieje się tak, ponieważ w czasie gotowania komórki tego warzywa uwalniają likopen - silny antyoksydant, odgrywający rolę m.in. w profilaktyce nowotworów i miażdżycy. W wyniku obróbki termicznej zwiększa się więc ilość dobrze przyswajalnego likopenu w daniach z pomidorów, a więc organizm może w większym stopniu czerpać z pozytywnych właściwości tej substancji. Korzystny efekt daje również zmiksowanie tego produktu na puree.

Pomidory są bardzo wartościowym i lubianym przez dzieci warzywem, które można wykorzystać w wielu różnorodnych daniach podawanych już w wieku niemowlęcym. Trzeba się jednak upewnić, że wybieramy postać tego warzywa bezpieczną dla malucha i dostosowaną do jego wieku.

Źródła:

1. Szajewska H., Socha P., Horovath A. i wsp. (2021) Zasady Żywienia Zdrowych Niemowląt. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci, Przegląd Pediatryczny 50: 1-19, dostęp: https://ptp.edu.pl/dokumenty/4337.pdf.
2. Włodarczyk K., Smolińska B., Majak I. (2022) Tomato Allergy: The Characterization of the Selected Allergens and Antioxidants of Tomato (Solanum lycopersicum) – A Review, Antioxidants, 11(4): 644, dostęp: https://www.researchgate.net/publication/359599518_Tomato_Allergy_The_Characterization_of_the_Selected_Allergens_and_Antioxidants_of_Tomato_Solanum_lycopersicum-A_Review.
3. Horovath A., Rachtan-Janicka J., Rybak A. i wsp. Poradnik żywienia niemowląt. Krok po kroku od narodzin do pierwszych urodzin, Medycyna Praktyczna, dostęp: https://1000dni.pl/wp-content/uploads/2023/01/poradnik-zywienia-niemowlat-1341.pdf.
4. National Health Service (2022) Your baby’s first solid foods, dostęp: https://www.nhs.uk/conditions/baby/weaning-and-feeding/babys-first-solid-foods/.