Gluten występuje w kaszkach ze zbóż glutenowych np. w kaszce mannie. Jest to mieszanina białek roślinnych występujących w ziarnach niektórych zbóż (np. pszenicy, żyta, czy jęczmienia). Wprowadzanie niewielkich ilości glutenu do diety dziecka należy rozpocząć pomiędzy 4. a 12. miesiącem życia, przy jednoczesnym obserwowaniu jego reakcji na nowy produkt. Dowiedz się więcej na temat rozszerzania diety dziecka o gluten! *Ten produkt jest przeznaczony do uzupełnienia diety, której podstawą jest mleko kobiece lub modyfikowane. Karmienie piersią jest najlepsze dla dziecka.
Co znajdziesz w tym artykule:
Czym jest gluten?
Jest to mieszanina białek roślinnych (gliadyny i gluteniny) występujących w ziarnach niektórych zbóż (np. pszenicy, żyta, czy jęczmienia). Z racji tego, że odpowiada on za odpowiednie kształtowanie się struktury ciasta, zboża zawierające gluten są powszechnie wykorzystywane w przemyśle spożywczym. Wśród popularnych produktów glutenowych można wymienić m.in. pieczywo czy makarony otrzymane z mąk pozyskanych ze zbóż zawierających gluten. Gluten zaliczany jest do alergenów pokarmowych.. W przypadku chorób glutenozależnych np. celiakii - choroba o podłożu immunologicznym spowodowana trwałą nietolerancją glutenu, występującą u osób predysponowanych genetycznie, konieczne jest stosowanie diety eliminacyjnej bezglutenowej. . Mimo to u większości ludzi białka te są dobrze tolerowane i nie rekomenduje się eliminacji glutenu bez wyraźnej przyczyny.
Warto pamiętać, że stosowanie diet eliminacyjnych u dziecka bez zalecenia lekarza może skutkować niedoborami żywieniowymi. Z tego samego powodu nie zaleca się opóźniania wprowadzenia produktów potencjalnie alergizujących do diety dziecka.
W jakim harmonogramie należy wprowadzać gluten?
Według aktualnych zaleceń rozszerzanie diety należy rozpocząć nie wcześniej niż od 17. tygodnia życia dziecka (początek 5. miesiąca życia) i nie później niż w 26. tygodniu (początek 7. miesiąca życia)[1]. W początkowym etapie wprowadzania nowych pokarmów warto podać dziecku warzywa, następnie po około 2 tygodniach od ich wprowadzenia oraz przy ciągłej kontynuacji ich podawania – owoce, a dopiero w trzeciej kolejności kaszki zawierające gluten.
Choć gluten jest popularnym alergenem, zgodnie z zaleceniami ekspertów jego niewielkie ilości należy zacząć podawać niemowlęciu w tym samym momencie, co inne pokarmy uzupełniające – od ukończenia 4. miesiąca do ukończenia 12. miesiąca życia[2]. Nie jest konieczne wprowadzanie dokładnie określonych ilości glutenu i przechodzenie przez tzw. etap oswajania z glutenem. Ważne jest jednak to, aby w pierwszych tygodniach jego wprowadzania unikać dużych dawek. Po podaniu dziecku (początkowo niewielkiej ilości) produktu z glutenem należy obserwować jego reakcję.
Celiakia a podawanie glutenu
Celiakia jest chorobą genetyczną i warto pamiętać, że na ryzyko zachorowania na nią nie ma wpływu:
- wiek, w którym wprowadza się do diety dziecka produkty zawierające gluten,
- wprowadzanie glutenu pod osłoną mleka matki,
- to, jak długo maluszek karmiony jest piersią.
Czy podawanie dziecku w małych ilościach glutenu jest konieczne?
Tak jak wszystkie produkty wprowadzane do diety dziecka, gluten należy wprowadzać, zaczynając od niewielkiej ilości produktów go zawierających i obserwować reakcję niemowlęcia. Gluten można wprowadzać pod postacią kaszek glutenowych lub pieczywa. Jednakże warto pamiętać, że według schematu żywienia dzieci w 1. roku życia pieczywo powinno pojawić się w diecie dziecka najwcześniej w 7. miesiącu życia. Ponadto pieczywo zawiera sól, która nie jest rekomendowana w żywieniu niemowląt.
Dobrym wyborem dla niemowląt, u których rozpoczyna się wprowadzanie glutenu do diety, są kaszki, np. kaszka manna.
Jak rozpoznać u dziecka nietolerancję glutenu?
Po podaniu dziecku posiłku z glutenem należy obserwować jego reakcję na nowo wprowadzony pokarm. Na ewentualną nietolerancję glutenu mogą wskazywać m.in. następujące objawy:
- ból brzucha,
- wzdęcia,
- biegunka,
- nudności i wymioty,
- wysypka skórna,
- zbyt wolny przyrost masy ciała.
W przypadku, gdy po ekspozycji na gluten wystąpią wyżej wymienione objawy, należy niezwłocznie skonsultować się lekarzem-pediatrą.
Ważne informacje: Zaleca się kontynuację karmienia piersią podczas wprowadzania pokarmów uzupełniających. Karmienie piersią powinno trwać tak długo, jak jest to pożądane przez matkę i dziecko. Karmienie piersią jest najlepsze dla dziecka.
[1] Szajewska H. i wsp., Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci , Standardy Medyczne /Pediatria 2021, T. 18.
[2] Tamże.