Jak uzupełnić niedobór wapnia w diecie u dziecka?

Dlaczego wapń jest tak ważny w diecie malucha? Jak uzupełnić niedobór[KM1] wapnia w diecie dziecka?

Niedobór wapnia u dziecka może być przyczyną nieprawidłowego rozwoju i wielu innych niepokojących zaburzeń. Dlatego tak ważne jest przestrzeganie zaleceń dietetycznych. Zobacz, jakie produkty powinny się znaleźć w menu małego smyka aby dostarczyć zalecaną ilość wapnia z dietą.

Jak rolę w organizmie dziecka pełni wapń?

Wapń (Ca) jest jednym z najważniejszych składników w diecie każdego maluszka, zapewniając prawidłowy rozwój już od pierwszych dni życia.

Jakie funkcje w organizmie pełni wapń?:

• jest głównym budulcem kości i zębów, uczestniczy także w tworzeniu włosów, paznokci i naczyń krwionośnych. Obecność witaminy D wspomaga jego wchłanianie, co bezpośrednio wpływa m.in. na prawidłową mineralizację kości
• uczestniczy w przewodnictwie bodźców, jest zatem kluczowy dla funkcjonowania układu nerwowego;
• pełni funkcję motoryczną – reguluje skurcze mięśni gładkich i szkieletowych;
• jest niezbędny dla właściwej pracy serca i układu naczyniowego;
• bierze udział w procesach krzepnięcia krwi;
• wspiera utrzymywanie prawidłowego ciśnienia tętniczego;
• wpływa na gospodarkę hormonalną organizmu;
• reguluje przebieg procesów zapalnych.

Wszystko to sprawia, że wapń, szczególniedla dzieci, jest niezwykle istotnym składnikiem diety. [KS2] .

Jaki jest prawidłowy poziom wapnia u dziecka?

Głównym magazynem wapnia są kości, w których gromadzi się aż 99 proc. tego pierwiastka. Aby zapewnić właściwy poziom wapnia w organizmie, każdego dnia należy dostarczać odpowiednią jego ilość wraz z pożywieniem. Zapotrzebowanie to zmienia się wraz z wiekiem i ma związek nie tylko z ogólną masą ciała i wzrostem, ale też między innymi tempem rozwoju kośćca w dzieciństwie i okresie młodzieńczym.

Według „Norm żywienia dla ludności Polski” z 2020 r., opracowanych przez ekspertów Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego, podaż wapnia powinna wyglądać następująco w poniższych grupach wiekowych (AI (Adequate Intake) – poziom wystarczającego spożycia , RDA (Recommended Dietary Allowance) – poziom zalecanego spożycia):

• niemowlęta 0-6 miesięcy: 200 mg/dobę (AI);
• niemowlęta 7-12 miesięcy: 260 mg/dobę (AI);
• dzieci 1-3 lata: 700 mg/dobę (RDA);
• dzieci 4-9 lat: 1000 mg/ dobę (RDA);
• chłopcy i dziewczęta 10-18 lat: 1300 mg/ dobę (RDA).

Tyle teorii. Praktyka nie zawsze do niej przystaje. Z badania przeprowadzonego przez Instytut Matki i Dziecka wynika, że co drugie polskie dziecko w wielu 13-36 miesięcy otrzymuje za małą ilość wapnia w diecie. Średnia podaż tego składnika w pokarmach spożywanych przez maluchy wynosi średnio około 530-560 mg/dobę przy normie wynoszącej 700.

Jakie są objawy niedoboru wapnia u dziecka?

Dieta uboga w wapń jest jedną z najważniejszych przyczyn jego niedoboru u dzieci..

Rodziców powinny zaniepokoić wszelkie odstępstwa dotyczące budowy kości i tempa wzrostu, a także skłonność do złamań, bóle pleców, nóg i rąk. Możliwe są też u maluchów liczne objawy neurologiczne, w tym skurcze mięśni, drętwienie kończyn, zawroty głowy.

Przy deficycie wapnia występuje często nadmierna męczliwość, problemy z zasypianiem i niespokojny sen. U niektórych dzieci pojawiają się też objawy skórne, takie jak wysypki i inne odczyny alergiczne, a także siniaki, będące efektem zaburzeń krzepliwości krwi. Wszelkie wątpliwości zawsze należy skonsultować z lekarzem.

Jak uzupełnić niedobór wapnia w diecie dziecka?

Podstawą jest dobrze zbilansowana dieta bogata w wapń. Najlepszym źródłem tego pierwiastka dla maluchów jest mleko matki lub modyfikowane mleko następne oraz różnego typu kaszki mleczne, przystosowane do wieku malucha, pomagające pokrywać dzienne zapotrzebowanie na składniki ważne dla rozwoju i odporności. Jednocześnie należy unikać produktów zaburzających wchłanianie wapnia, zawierających m.in. duże ilości soli, fosforanów

Wraz z rozwojem dziecka dieta jest rozszerzana o nowe pokarmy – warto zadbać, by były one dobrze przystosowane do potrzeb rozwijającego się organizmu.

Warto pamiętać, że obecność witaminy D wspomaga wchłanianie wapnia dlatego niezwykle ważna jest jej suplementacja, którą należy skonsultować z lekarzem. Ponad to, nie można zapomnieć także o odpowiedniej podaży witaminy D z dietą, np. poprzez podanie dziecku produktów w nią bogatych takich jak kaszki mleczne, a u starszych dzieci także tłustych ryb morskich czy jajek. Dodatkowo jeśli tylko jest taka możliwość, należy wychodzić z dzieckiem na spacer aby wspomóc naturalną syntezę witaminy D w skórze. .

Jakie są skutki niedoboru wapnia?

Długotrwały niedobór wapnia w organizmie dziecka może mieć bardzo poważne konsekwencje. Jedną z nich jest krzywica – choroba metaboliczna, polegająca na obniżonej mineralizacji kości, której efektem są liczne deformacje szkieletu, w tym m.in. kręgosłupa, żeber, miednicy, kolan, stóp.

O krzywicy rodzice maluchów słyszą najczęściej, ale mało wapnia w organizmie to potencjalnie także inne problemy zdrowotne i rozwojowe, takie jak:

• wczesny rozwój próchnicy,
• późne ząbkowanie,
• opóźnione wstawanie i chodzenie,
• zaburzenia neurologiczne,
• tężyczka - nadmierne pobudzenie nerwowo-mięśniowe,
• wzmożona pobudliwość emocjonalna i płaczliwość,
• zwiększona potliwość,
• wzrost ciśnienia tętniczego.

Źródła:

• Łukasz Szeleszczuk, Marzena Kuras, Znaczenie wapnia w metabolizmie człowieka i czynniki wpływające na jego biodostępność w diecie, Biul. Wydz. Farm. WUM, 2014, 3, 16-22.
• Halina Weker i inni, Badanie Kompleksowa ocena sposobu żywienia dzieci w wieku od 5 do 36 miesiąca życia – badanie ogólnopolskie 2016 rok, finansowane przez Fundację Nutricia.
• Mirosław Jarosz i inni, Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, 2020.
• Paweł Płudowski i inni, Jerzy Konstantynowicz Krzywica niedoborowa – aktualne spojrzenie na epidemiologię, leczenie i zapobieganie, Post N Med 2016; XXIX(10): 760-766.
• Rusińska, A., Płudowski, P., Walczak, M., Borszewska-Kornacka, M., Bossowski, A., Chlebna-Sokół, D., ... & Zygmunt, A. (2018). Zasady suplementacji i leczenia witaminą D-nowelizacja 2018 r. Postępy neonatologii, 24(1), 1-24.