Schemat żywienia niemowląt to wytyczne ekspertów, które mówią kiedy, jak i co podawać dziecku w pierwszym roku życia. Specjaliści nieustannie prowadzą badania nad wpływem żywienia na rozwój i zdrowie niemowląt, dlatego co jakiś czas informacje zawarte w schemacie wymagają aktualizacji.
Co znajdziesz w tym artykule:
Jakie zmiany zaszły w schemacie żywienia niemowląt?
W 2007 roku obowiązywał nie jeden, a dwa schematy żywienia niemowląt – wytyczne zależały od sposobu żywienia dziecka. Jeden schemat dotyczył maluszków karmionych mlekiem mamy, drugi mlekiem modyfikowanym. W 2014 roku nastąpiło ujednolicenie zaleceń dla obu grup niemowląt. Eksperci postarali się również, aby schemat dawał rodzicom więcej swobody w żywieniu ich pociech. W 2016 roku natomiast uzupełniono schemat o nowe podejście do wprowadzenia glutenu do diety niemowląt.
Jak rozpocząć rozszerzanie diety?
Rozszerzając dietę dziecka należy postępować według wytycznych ekspertów zawartych w schemacie żywienia niemowląt. Jako pierwsze powinno podać się warzywa, szczególnie te zielone. Po około 2 tygodniach możemy wprowadzić owoce, następnie kaszki ryżowe lub zbożowe, mięso, jajo i inne produkty.
Schemat żywienia niemowląt
PobierzSchemat żywienia niemowląt – najważniejsza zasada
Najważniejszą zasadą karmienia, zawartą w aktualnym schemacie żywienia niemowląt jest to, że rodzic lub opiekun decyduje co, kiedy i w jakiej formie poda dziecku, natomiast dziecko decyduje czy i ile posiłku zje. Co to oznacza? Rodzice w odpowiednim momencie, kierując się właśnie danymi ze schematu, powinni poddawać dziecku konkretne produkty lub posiłki, a dziecko zdecyduje czy i jaką ilość posiłku zje.
Aktualny schemat żywienia niemowląt odpowiada na najczęstsze pytania rodziców.
1. Co jest podstawą diety niemowlęcia?
Te wytyczne nie zmieniły się wraz z ostatnią aktualizacją schematu. W pierwszym roku życia dziecka to mleko mamy lub mleko modyfikowane (dopasowane do wieku niemowlęcia) stanowi podstawę jadłospisu. Wielkość porcji podana w schemacie jest orientacyjna i należy ją dopasować do potrzeb niemowlęcia.
2. Kiedy rozszerzać dietę niemowlęcia?
Schemat żywienia niemowląt mówi jasno, że rozszerzanie diety należy rozpocząć już w 5-6. miesiącu jego życia . Dokładniej mówiąc nie wcześniej niż w 17. i nie później niż w 26. tygodniu życia dziecka należy zaznajamiać je z pierwszymi smakami nowych produktów. Warto zadbać o wybór odpowiedniej łyżeczki do karmienia maluszka, gdyż zapewnia to właściwy rozwój aparatu mowy.
Rozszerzanie diety niemowlęcia w 5 krokach
Pobierz3. Co podawać najpierw?
Jako pierwsze eksperci zalecają wprowadzanie warzyw (np. marchewki) lub owoców (np. jabłka) w postaci purée. Kolejno, gdy niemowlę będzie gotowe, przyjdzie czas na produkty zbożowe, np. kaszki (w tym glutenowe), posiłki z mięsem, z rybką czy jajkiem. Zgodnie z aktualnymi wytycznymi ekspertów, gluten traktujemy jak inne pokarmy, nie opóźniamy jego wprowadzania i podajemy w posiłkach zbożowych w dowolnym okresie po ukończeniu 4. miesiąca (17 tydz. życia) do 12 miesiąca.
Nie należy unikać lub ograniczać wprowadzania produktów potencjalnie alergizujących, np. jaj czy glutenu, gdyż takie postępowanie nie zmniejsza ryzyka pojawienia się alergii pokarmowej u dziecka.
Przykładowe menu dla niemowlęcia
Co? Kiedy? Jak? Sprawdź!4. Co z konsystencją posiłków?
W schemacie żywienia niemowląt eksperci przedstawili, jakie umiejętności prezentuje dziecko na danym etapie życia i na tej podstawie zaproponowali rodzaj i konsystencję posiłków, które podajemy dziecku. Rodzice powinni obserwować maluszka i dopasowywać stopień rozdrobnienia pokarmu do umiejętności dziecka. Należy pamiętać, że niemowlę karmione piersią czy mlekiem modyfikowanym zna jedynie płynną konsystencję. Dlatego pierwsze posiłki powinny mieć konsystencję puree (gładką, bez grudek). Z czasem zwiększy się różnorodność struktury posiłku podawanego dziecku, tak by pod koniec 12. miesiąca życia dziecko mogło spożywać posiłki o dowolnej konsystencji.
5. Czym poić maluszka?
W pierwszym półroczu, jeśli mama karmi wyłącznie piersią nie ma potrzeby podawania dodatkowych płynów niemowlęciu, gdyż pokarm kobiecy zaspokaja nie tylko głód, ale także pragnienie dziecka. W kolejnych miesiącach podstawowym płynem dla niemowlęcia powinna być woda. W pierwszym roku życia dziecka nie zaleca się podawania soków owocowych.
6. Co z suplementacją?
W dawnym schemacie żywienia zawarta była szczegółowa informacja na temat suplementacji witamin czy kwasów DHA w wieku niewolącym. Obecnie jest informacja o suplementacji witaminy D i K zgodnie z rekomendacjami ekspertów – w razie pytań i wątpliwości dotyczących suplementacji warto porozmawiać z pediatrą.
Podawanie maluszkowi żywności bezpiecznej o wysokiej jakości jest ważne, ponieważ w 1000 pierwszych dni życia dziecka jego układ pokarmowy wciąż dojrzewa. Wątroba, która neutralizuje szkodliwe substancje, m.in. zanieczyszczenia pochodzące z żywności nie jest jeszcze tak sprawna, jak u dorosłej osoby. Dlatego rozszerzając dietę niemowlęcia, wybieraj produkty dedykowane tej grupie dzieci, posiadające wskazanie wiekowe, w skład których wchodzą sprawdzone surowce, spełniające restrykcyjne normy żywności dla niemowląt i małych dzieci.